Άστρο της Βηθλεέμ: Επιστήμονας της NASA δίνει νέα εξήγηση - Η ανακάλυψη σε κινέζικα αρχεία
Μια νέα θεωρία για το τι θα μπορούσε να είναι το ουράνιο αντικείμενο που αναφέρεται στη βιβλική αφήγηση.
Οι επιστήμονες προσπαθούν εδώ και πολλά χρόνια να δώσουν μία κοσμική εξήγηση για το Άστρο της Βηθλεέμ, το υπέρλαμπρο αστέρι που, σύμφωνα με τη βιβλική αφήγηση, οδήγησε τους τρεις μάγους από την Ανατολή στον τόπο που γεννήθηκε ο Χριστός.
Μια μακροχρόνια υπόθεση υποστήριζε ότι το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν στην πραγματικότητα μία σύνοδος πλανητών, ενδεχομένως μεταξύ του Δία και του Κρόνου. Ωστόσο, σύμφωνα με το Scientificamerican.com, λίγο πριν τα φετινά Χριστούγεννα ένας έγκριτος επιστήμονας παρουσίασε μια νέα θεωρία, υποστηρίζοντας ότι το αστέρι ήταν ένας κομήτης.
O Mark Matney, πλανητικός επιστήμονας της NASA, διεξήγαγε έρευνα για το ζήτημα -ανεξάρτητη από τον οργανισμό- και εντόπισε εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία σε κινεζικά αρχεία του 5ου αιώνα π.Χ., δημοσιεύοντας σχετική έρευνα στο Journal of the British Astronomical Association στις 3 Δεκεμβρίου.
Το παράξενο άστρο που μένει ακίνητο στον ουρανό
Ο Matney θυμάται πως, όταν ήταν φοιτητής, εργαζόταν σε ένα πλανητάριο που παρουσίαζε μία εκπομπή αφιερωμένη στην ιστορία του Άστρου της Βηθλεέμ -ανάλογο αφιέρωμα προβάλλεται και στο Πλανητάριο της Αθήνας- το οποίο ανέτειλε από τον νότιο ορίζοντα και στη συνέχεια στεκόταν ακίνητο στη μέση του ουρανού.
Η εκπομπή αυτή ανέφερε ότι κανένα γνωστό αστρονομικό αντικείμενο δεν μπορούσε να ακολουθήσει μια τέτοια πορεία, όπως περιγράφεται στην ιστορία των τριών μάγων. Η περιστροφή της Γης σημαίνει ότι όλα στον ουρανό ανατέλλουν από την ανατολή και δύουν στη δύση.
«Θυμάμαι να κάθομαι εκεί και να λέω: ‘Ξέρω κάτι που θα μπορούσε να το κάνει αυτό’», τονίζει ο Matney. Υποψιαζόταν ότι ένας κομήτης μεγάλης περιόδου από το μυστηριώδες Νέφος του Όορτ, το οποίο βρίσκεται πολύ πέρα από τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, θα μπορούσε να είναι το «κλειδί».
Αν ένας τέτοιος κομήτης πραγματοποιούσε μια εξαιρετικά κοντινή διέλευση από τη Γη -περίπου τόσο κοντά όσο η Σελήνη- θα μπορούσε να οδηγήσει στην εμφάνιση ενός ουράνιου αντικειμένου που ανατέλλει στον ουρανό με το φως της ημέρας και στη συνέχεια φαίνεται να στέκεται ακίνητο για λίγες ώρες.
«Ένας κομήτης θα μπορούσε να παραμείνει σε ένα σημείο αν βρισκόταν ουσιαστικά σε μια ‘πορεία σύγκρουσης’ με τη Γη», υποστηρίζει ο Matney. «Αυτό ακριβώς θα περίμενε κανείς από ένα αντικείμενο που πρόκειται να περάσει πολύ πολύ κοντά από τη Γη».
Η επιβεβαίωση από τα κινέζικα αρχεία
Για να δοκιμάσει την υπόθεσή του, ο Matney μελέτησε κινέζικα αρχεία αναζητώντας αναφορές σε ένα «αστέρι με ουρά» -λαϊκός όρος που είχε χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει κομήτες τονίζοντας την ευδιάκριτη «ουρά» τους- που εμφανίστηκε την άνοιξη του 5ου αιώνα π.Χ. Τα αρχεία αυτά έχουν τραβήξει την προσοχή των μελετητών του Άστρου της Βηθλεέμ εδώ και δεκαετίες.
Πράγματι, στα κινεζικά αρχεία βρέθηκαν αναφορές για ένα παράξενο αστέρι που παρέμεινε στον ίδιο αστερισμό για 70 ημέρες -πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα για έναν κομήτη- οδηγώντας ορισμένους αστρονόμους να υποθέσουν ότι το αντικείμενο αυτό ήταν ίσως μία φωτεινή σουπερνόβα με ακτινωτή εμφάνιση. Εν τω μεταξύ, ο Matney λέει ότι αυτή η περιγραφή υποστηρίζει τη θεωρία του για την «πορεία σύγκρουσης» του κομήτη.
Οι επιφυλάξεις
Ωστόσο, άλλοι αστρονόμοι είναι λιγότερο αισιόδοξοι. Ο Ralph Neuhäuser, αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο Friedrich Schiller της Ιένας στη Γερμανία, ο οποίος μελετά επίσης την αστρονομία μέσα από την ιστορία, τονίζει ότι τα κινεζικά αρχεία μπορεί να είναι παραπλανητικό. «Όσο παλαιότερο είναι το αρχείο, γενικά, τόσο λιγότερες πληροφορίες έχουν απομείνει», επισημαίνει. Άλλοι αστρονόμοι έχουν επίσης υποστηρίξει ότι η αναζήτηση μιας εξήγησης για το αστέρι είναι στην καλύτερη περίπτωση λανθασμένη.
Ο Matney δεν αρνείται τους περιορισμούς των αρχείων, προσθέτοντας ότι θα προτιμούσε να έχει περισσότερες πηγές. Πάντως υποστηρίζει ότι στόχος του δεν είναι να προσδιορίσει πλήρως το Άστρο της Βηθλεέμ, αλλά περισσότερο να προτείνει ένα πραγματικό αστρονομικό αντικείμενο που θα μπορούσε να ταιριάζει με την περιγραφόμενη συμπεριφορά του.
«Είμαι βέβαιος ότι αυτή η εργασία δεν θα είναι η τελευταία λέξη για το Άστρο της Βηθλεέμ, αλλά φαίνεται να είναι μια αξιόλογη συμβολή στην αστρονομία ιχνηλάτησης», λέει ο Frederick Walter, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο Stony Brook.
Σημειώνεται ότι ο όρος «αστρονομία ιχνηλάτησης» («forensic astronomy»), αναφέρεται στην εφαρμογή της αστρονομίας για την επίλυση ιστορικών, αρχαιολογικών ή επιστημονικών «μυστηρίων».